ΡΥΠΑΝΣΗ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ










Οι κύκλοι ζωής πολλών άγριων φυτών και ζώων συνδέονται στενά με τη διάβαση των εποχών οι κλιματολογικές αλλαγές μπορούν να οδηγήσουν στα αλληλοεξαρτώμενα ζευγάρια του χάνοντας συγχρονισμού ειδών (π.χ. ένα άγριο λουλούδι και το επικονιάζοντας έντομό του), εάν, παραδείγματος χάριν, κάποιος έχει έναν κύκλο εξαρτώμενο από το μήκος ημέρας και άλλο στη θερμοκρασία ή την πτώση. Σε γενικές γραμμές, τουλάχιστον, αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει στις εξαλείψεις ή τις αλλαγές στη διανομή και την αφθονία ειδών. Ένα φαινόμενο είναι η μετακίνηση των βορράδων ειδών στην Ευρώπη. Μια πρόσφατη μελέτη από τη συντήρηση πεταλούδων στο UK, έχει δείξει ότι τα σχετικά κοινά είδη με μια νότια διανομή έχουν κινήσει το Βορρά, ενώ τα λιγοστά είδη υψίπεδων έχουν γίνει σπανιότερο και χαμένο έδαφος προς το νότο. Αυτή η εικόνα έχει αντανακληθεί σε διάφορες ασπόνδυλες ομάδες. Τα ξηρότερα καλοκαίρια θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε περισσότερες περιόδους ξηρασίας, έχοντας επιπτώσεις ενδεχομένως σε πολλά είδη ζώου και φυτού. Παραδείγματος χάριν, στο UK κατά τη διάρκεια της ξηρασίας το έτος 2006 σημαντικών αριθμών δέντρων πέθανε ή παρουσίασε dieback στα ελαφριά αμμώδη χώματα. Στην Αυστραλία, από την αρχή της δεκαετίας του '90, οι δεκάδες χιλιάδων πετώντας αλεπούδες (Pteropus) έχουν πεθάνει ως άμεσο αποτέλεσμα της ακραίας θερμότητας. Η υγρότερη, ηπιότερη χειμερινή δύναμη έχει επιπτώσεις στα συγκρατημένα θηλαστικά ή τα έντομα με την παρεμπόδιση τους ή τη νωθρότητα κατά τη διάρκεια των περιόδων όταν τα τρόφιμα είναι λιγοστά. Μια προβλεφθείσα αλλαγή είναι η υπεροχή των «χορταριασμένων» ή καιροσκοπικών ειδών εις βάρος των πιό λιγοστών ειδών με τις στενότερες ή πιό εξειδικευμένες οικολογικές απαιτήσεις. Ένα παράδειγμα να είναι οι εκτάσεις του bluebell που είδαν θα μπορούσε σε πολλές δασώδεις περιοχές στο UK. Αυτοί έχουν μια πρόωρη εποχή ανάπτυξης και ανθίσματος προτού να μπορέσουν να αναπτυχθούν τα ανταγωνιστικά ζιζάνια και οι περίβολοι θόλων δέντρων. Οι ηπιότεροι χειμώνες μπορούν να επιτρέψουν στα ζιζάνια για να ξεχειμωνιάσουν ως ενήλικα φυτά ή να βλαστήσουν πιό σύντομα, ενώ φύλλο δέντρων προηγούμενο, που μειώνει το μήκος του παραθύρου για τα bluebells για να ολοκληρώσουν τον κύκλο ζωής τους. Οι οργανώσεις όπως η εμπιστοσύνη άγριας φύσης, το παγκόσμιο Ταμείο για τη φύση, τα πτηνά διεθνή και η κοινωνία Audubon ελέγχουν ενεργά και ερευνούν τα αποτελέσματα της αλλαγής κλίματος στις πολιτικές βιοποικιλότητας και προόδου στις περιοχές όπως η συντήρηση κλίμακας τοπίων για να προωθήσουν την προσαρμογή στην αλλαγή κλίματος.


Η αλλαγή κλίματος είναι η παραλλαγή στο γήινο παγκόσμιο κλίμα ή στα περιφερειακά κλίματα με την πάροδο του χρόνου. Περιλαμβάνει τις αλλαγές στη μεταβλητότητα ή τη μέση κατάσταση της ατμόσφαιρας πέρα από τις διάρκειες που κυμαίνονται από τις δεκαετίες ως τα εκατομμύρια των ετών. Αυτές οι αλλαγές μπορούν να προκληθούν με τη δυναμική διαδικασία στη γη, εξωτερικές δυνάμεις συμπεριλαμβανομένης της έντασης παραλλαγών στον ήλιο, και πιό πρόσφατα από τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Στην πρόσφατη χρήση, ειδικά στα πλαίσια της πολιτικής για το περιβάλλον, ο όρος «αλλαγή κλίματος» συχνά αναφέρεται στις αλλαγές στο σύγχρονο κλίμα (δείτε την παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας λόγω του φαινομένου του θερμοκηπίου). Για τις πληροφορίες για τις μετρήσεις θερμοκρασίας κατά τη διάρκεια των διάφορων περιόδων, και τις πηγές στοιχείων διαθέσιμες, δείτε το αρχείο θερμοκρασίας. Για την απόδοση της αλλαγής κλίματος κατά τη διάρκεια του προηγούμενου αιώνα, δείτε την απόδοση της πρόσφατης αλλαγής κλίματος.


Η παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας λόγω του φαινομένου του θερμοκηπίου είναι η αύξηση στη μέση θερμοκρασία του γήινων near-surface αέρα και των ωκεανών στις πρόσφατες δεκαετίες και την προβαλλόμενη συνέχειά της. Η σφαιρική μέση θερμοκρασία αέρα κοντά στη γήινη επιφάνεια αυξήθηκε 0.74 ± 0.18 °C (1.33 ± 0.32 °F) κατά τη διάρκεια της περιόδου 100 ετών που τελειώνει το 2005. Η διακυβερνητική επιτροπή στην αλλαγή κλίματος (IPCC) ολοκληρώνει ότι «η μεγαλύτερη μέρος της παρατηρηθείσας αύξησης στις συνολικά υπολογισμένες κατά μέσο όρο θερμοκρασίες από το μέσος-20ό αιώνα οφείλεται πολύ πιθανώς στην παρατηρηθείσα αύξηση στις ανθρωπογενείς συγκεντρώσεις αερίου θερμοκηπίων» μέσω του φαινομένου του θερμοκηπίου. Τα φυσικά φαινόμενα όπως η ηλιακή παραλλαγή που συνδυάστηκε με τα ηφαίστεια είχαν πιθανώς μια μικρή επίδραση θέρμανσης από τους προβιομηχανικούς χρόνους έως 1950 και μια μικρή επίδραση ψύξης από το 1950 προς τα εμπρός. Αυτά τα βασικά συμπεράσματα έχουν επικυρωθεί από τουλάχιστον 30 επιστημονικές κοινωνίες και ακαδημίες της επιστήμης, συμπεριλαμβανομένων όλων των εθνικών ακαδημιών της επιστήμης των σημαντικότερων βιομηχανικών χωρών. Ενώ οι μεμονωμένοι επιστήμονες έχουν εκφράσει τη διαφωνία με τα συμπεράσματα του IPCC, η συντριπτική πλειοψηφία των επιστημόνων που εργάζονται στην αλλαγή κλίματος είναι σε συμφωνία με τα συμπεράσματα. Οι πρότυπες προβολές κλίματος που συνοψίζονται από το IPCC δείχνουν ότι η μέση σφαιρική θερμοκρασία επιφάνειας θα αυξηθεί πιθανώς περαιτέρω 1.1 έως 6.4 °C (2.0 έως 11.5 °F) κατά τη διάρκεια του 21$ου αιώνα. Η σειρά των τιμών προκύπτει από τη χρήση των διαφορετικών σεναρίων των μελλοντικών εκπομπών αερίου θερμοκηπίων καθώς επίσης και των προτύπων με τη διαφορετική ευαισθησία κλίματος. Αν και οι περισσότερες μελέτες εστιάζουν στην περίοδο μέχρι 2100, η άνοδος θέρμανσης και σταθμών της θάλασσας αναμένεται για να συνεχιστεί για περισσότερο από χίλια έτη ακόμα κι αν τα επίπεδα αερίου θερμοκηπίων σταθεροποιούνται. Η καθυστέρηση στην επίτευξη της ισορροπίας είναι ένα αποτέλεσμα της μεγάλης ικανότητας θερμότητας των ωκεανών. Η αυξανόμενη σφαιρική θερμοκρασία θα αναγκάσει τη στάθμη της θάλασσας για να αυξηθεί, και αναμένεται για να αυξήσει την ένταση των ακραίων καιρικών γεγονότων και για να αλλάξει το ποσό και το σχέδιο της πτώσης. Άλλα αποτελέσματα της παγκόσμιας αύξησης της θερμοκρασίας λόγω του φαινομένου του θερμοκηπίου περιλαμβάνουν τις αλλαγές στις γεωργικές παραγωγές, τους εμπορικούς δρόμους, την υποχώρηση παγετώνων, τις εξαλείψεις ειδών και τις αυξήσεις στις σειρές των διανυσμάτων ασθενειών. Υπόλοιπος επιστημονικές αβεβαιότητες περιλάβετε το ποσό θέρμανσης αναμενόμενο στο μέλλον, και πώς η θέρμανση και οι σχετικές αλλαγές θα ποικίλουν από την περιοχή στην περιοχή σε όλη την υδρόγειο. Οι περισσότερες εθνικές κυβερνήσεις έχουν υπογράψει και έχουν επικυρώσει το πρωτόκολλο του Κιότο που στοχεύει στη μείωση των εκπομπών αερίου θερμοκηπίων, αλλά υπάρχει τρέχουσα πολιτική και δημόσια συζήτηση παγκοσμίως σχετικά με ποια, ενδεχομένως, δράση πρέπει να ληφθεί για να μειώσει ή να αντιστρέψει τη μελλοντική θέρμανση ή για να προσαρμοστεί στις αναμενόμενες συνέπειές του.

ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ



Θερμότερες οι προβλέψεις για την Ελλάδα
Δυσοίωνες προβλέψεις για την Ελλάδα προβλέπουν επιστήμονες τα προσεχή χρόνια. Συγκεκριμμένα προβλέπουν αύξηση της μέσης θερμοκρασίας από 2 έως 5o C σε όλη τη ζώνη της Μεσογείου, μια περιοχή ιδιαίτερα επιβαρυμένη, όπως προκύπτει και από τα στοιχεία που πρόκειται να εκτεθούν την πρώτη ημέρα των εργασιών της Διεθνούς Διάσκεψης για τις κλιματολογικές αλλαγές.
Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι τα επόμενα χρόνια θα επικρατήσουν έντονα καιρικά φαινόμενα στην περιοχή μας, με λειψυδρία και ξηρασία στις νότιες περιοχές και πλημμύρες και σφοδρές βροχοπτώσεις στις βόρειες.Όλες οι διεθνείς επιστημονικές εκθέσεις συμφωνούν ότι τις επόμενες δεκαετίες θα συνεχιστεί στην Ελλάδα η βαθμιαία άνοδος της θερμοκρασίας· ορισμένοι εφιστούν την προσοχή ακόμη και στο ενδεχόμενο ερήμωσης, καθώς είναι πιθανόν η χώρα να βρεθεί σε ζώνη λειψυδρίας.
Στην Ελλάδα ο φετινός Νοέμβριος είναι ο πιο ζεστός των τελευταίων 40 ετών, με τον υδράργυρο να κινείται 6 βαθμούς υψηλότερα από τη μέγιστη θερμοκρασία της εποχής. Τόσο το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, όσο και ομάδα Βρετανών επιστημόνων του Πανεπιστημίου East Anglia κάνουν λόγο σε εκθέσεις τους για αύξηση της θερμοκρασίας στην Ελλάδα τα επόμενα 30 χρόνια, από 1 έως 5 βαθμούς Κελσίου.
Μιλούν, επίσης, για παρατεταμένο καύσωνα, τον οποίο θα διαδεχτούν πλημμύρες, συρρίκνωση των δασικών εκτάσεων, λειψυδρία, ξηρασία των αγροτικών καλλιεργειών και εξαφάνιση ειδών της πανίδας και χλωρίδας.
Πολλοί ερευνητές επισημαίνουν, εξάλλου, την αλλαγή του βιολογικού ρολογιού των ζώων και των φυτών, εξαιτίας των αλλαγών στις κλιματολογικές συνθήκες. Όλοι όμως καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η εκδήλωση ακραίων καιρικών φαινομένων διεθνώς (άλλοτε με εκτεταμένες περιόδους ξηρασίας, άλλοτε με έντονες καταιγίδες) οφείλεται στο φαινόμενο του θερμοκηπίου.
Τους κινδύνους επισημαίνει η Greenpeace για την αύξηση της εκπομπής ρύπων
Με αφορμή τη διεθνή διάσκεψη για το κλίμα, το τμήμα Ελλάδος της Greenpeace προειδοποιεί για τις εντεινόμενες κλιματολογικές αλλαγές που προκαλούνται από την αποτυχία των περισσότερων κυβερνήσεων να μειώσουν τις εκπομπές ρύπων.
Ιδιαίτερα όσον αφορά στην Ελλάδα, η Greenpeace τη χαρακτηρίζει ως μία από τις χώρες που έχουν αποτύχει παταγωδώς στον τομέα αυτό, αφού οι εκπομπές ρύπων αυξήθηκαν κατά 18% στην περίοδο 1990-98. Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση το Πρωτόκολλο του Κιότο, με το οποίο το 1997 οι υπουργοί Περιβάλλοντος των περισσότερων κρατών του κόσμου συμφώνησαν να μειώσουν τις συνολικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα θα αποτελέσει κενό γράμμα, εάν δεν υπάρξει ένα σαφές καθεστώς κυρώσεων για τη συμμόρφωση με τους όρους του.
Παράλληλα, η οικολογική οργάνωση καλεί τους αρμοδίους να μη χάσουν την ευκαιρία που τους δίνεται στη Χάγη να αποσαφηνίσουν τους τρόπους με τους οποίους θα γίνει εφικτή η υλοποίηση των στόχων του Κυότο, τονίζοντας ότι δεν υπάρχει άλλος καιρός για χάσιμο.
Τέλος, αναφερόμενη στην περίπτωση της Ελλάδας, η Greenpeace τονίζει ότι, σύμφωνα με έκθεση που συνέταξε το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών τον Ιούνιο του 2000, οι εκπομπές ρύπων στην Αθήνα θα ξεπεράσουν το 25%, που έχει θέσει ως στόχο της η ελληνική κυβέρνηση, και αναμένεται να φτάσουν το 48-52% έως το 2010, σε περίπτωση που δεν ληφθούν εγκαίρως τα απαραίτητα μέτρα.

Τα τελευταία 140 χρόνια παρατηρείται αυξηση της μέσης θερμοκρασίας της επιφάνειας του πλανήτη κατά 0.3- 0.6 βαθμούς κελσίου. Τα καιρικά φαινόμενα , πλημμύρες, τυφώνες, ξηρασίες, κ.α., παρουσιάζουν έξαρση.
Επιπλέον αναμένεται να υπάρξει αύξηση της στάθμης της θάλασσας, λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας καθώς και το λιώσιμο των πάγων της Γροιλανδίας και της Ανταρκτικής, ενώ αυξάνονται ραγδαία οι κίνδυνοι για την βιοποικιλότητα- χιλιάδες ζωικά και φυτικά είδη απειλούνται ευθέως λόγο των καιρικών κλιματολογικών και γεωλογικών αλλαγών. Η διαθεσιμότητα του νερού αναμένεται να ελαττωθεί.
Οι επιπτώσεις στην υγεία του ανθρώπου από όλα τα παραπάνω θα επηρεαστεί με πολλούς τρόπου όπως για παράδειγμα, καρδιαγγείες, κρούσματα θερμοπληξίας, διάδοση μεταδοτικών νόσων, δυσεντερίες κλπ.


ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΦΩΚΙΑ Monachous Monachous










Η μεσογειακή φώκια Monachous Monachous είναι το σπανιότερο είδος φώκιας στον κόσμο και ένα από τα έξι περισσότερο απειλούμενα είδη. Από τα 18 είδη που υπάρχουν στον κόσμο οι συγκεκριμένες φώκιες ζουν στις θερμότερες περιοχές του πλανήτη.
Οι μεσογειακές φώκιες είναι από τα μεγαλύτερα είδη φωκιών και από τα λίγα μεγάλα θηλαστικά της Ελλάδας. Το μήκος τους φτάνει τα 3 μέτρα και το βάρος τους τα 350 κιλά. Το σώμα τους καλύπτεται από κοντό και στιλπνό τρίχωμα που ποικίλει από ανοικτό γκρι ως σκούρο καφέ ή μαύρο. Η κοιλιά είναι πιο ανοιχτόχρωμη .
Τα θηλυκά συνήθως γεννούν 1 μικρό κάθε δύο χρόνια . Γεννούν πάντα στην ξηρά, μέσα σε σκοτεινές καλά προφυλαγμένες σπηλιές που στο βάθος οδηγούν σε παραλία. Η εποχή των γεννήσεων είναι από τον Αύγουστο ως το Δεκέμβριο.
Τα νεογέννητα έχουν μήκος 1 μέτρο και βάρος 15 περίπου κιλά. Έχουν πυκνό τρίχωμα χρώματος μαύρου .Για 3 μήνες περίπου από την ημέρα της γέννησής τους, θηλάζουν και έπειτα βγαίνουν σιγά σιγά και κυνηγούν την τροφή τους.
Στην αρχαία Ελλάδα γνώριζαν τα ζώα αυτά που ζούσαν κατά χιλιάδες από τις παραλίες της Χαλκιδικής (υπάρχει ένα παραθαλάσσιο μέρος στη Χαλκιδική με το όνομα Φώκιες) μέχρι την Κρήτη και την Κύπρο. Πολλοί αρχαίοι συγγραφείς τις αναφέρουν στα έργα τους ενώ σώζεται η απεικόνισή της σε μια υδρία ιωνικού εργαστηρίου . Η ιωνική πόλη Φώκαια έκοψε τον 6ο π.Χ. αιώνα νόμισμα με απεικόνιση της φώκιας.

Σήμερα δυστυχώς η μεσογειακή φώκια monachous monachous έχει περιοριστεί σε μια μικρή θαλάσσια περιοχή των βόρειων Σποράδων που έχει χαρακτηριστεί εθνικό θαλάσσιο πάρκο (η έντονα γαλάζια περιοχή) .
Τα ζώα που έχουν απομείνει είναι ελάχιστα (κάτω από 50) .Οι λόγοι της δραματικής (σε σημείο εξαφάνισης) μείωσης της φώκιας είναι λίγο πολύ γνωστοί και οφείλονται στις δραστηριότητες του ανθρώπου.
Οι φώκιες συχνά αναγκάζονται να διανύσουν δεκάδες ή και εκατοντάδες χιλιόμετρα (η γαλάζια ριγωτή περιοχή δείχνει τη μέγιστη περιοχή μετακίνησής τους) για να βρουν την τροφή τους, που αποτελείται κυρίως από ψάρια και μαλάκια.

Εταιρεία για τη μελέτη και προστασία της μεσογειακής φώκιας.

Μπροστά στον κίνδυνο να εξαφανιστεί οριστικά αυτό το χαριτωμένο ζώο , ιδρύθηκε το 1988 η ΜΟm (εταιρεία για τη μελέτη και προστασία της μεσογειακής φώκιας).
Η εταιρεία έχει ως στόχους τη μείωση της θνησιμότητας των φωκιών .
Τη διάσωση και περίθαλψη τραυματισμένων ή ορφανών ζώων .
Τον περιορισμό της ρύπανσης και της υπεραλίευσης.
Την ενημέρωση και εκπαίδευση του κοινού.
Σήμερα λειτουργεί στην Αλόννησο Κέντρο Ενημέρωσης και Πληροφόρησης ντόπιων και τουριστών που θέλουν να μάθουν περισσότερα για τη μεσογειακή φώκια.
Παράλληλα έχει δοθεί έμφαση στην περιβαλλοντική εκπαίδευση των μαθητών των παράκτιων περιοχών και των μεγάλων αστικών κέντρων. Γύρω στα 20.000 παιδιά παρακολουθούν κάθε χρόνο το πρόγραμμα για τη μεσογειακή φώκια.
Καθημερινά το ειδικό ταχύπλοο σκάφος "Αλόννησος" επιτηρεί το θαλάσσιο πάρκο Β. Σποράδων και βοηθάει το Λιμεναρχείο στον έλεγχο των σκαφών που εισέρχονται σ΄ αυτό.
Ένα άλλο πρόγραμμα έχει να κάνει με την παρακολούθηση των μεσογειακών φωκιών στην ευρύτερη περιοχή του Αιγαίου . Στο πρόγραμμα αυτό παίρνουν μέρος κυρίως βιολόγοι που χρησιμοποιούν το ερευνητικό σκάφος "ΙFAW-ΟΔΥΣΣΕΙΑ".

Τέλος στην Αλόννησο λειτουργεί Μονάδα Περίθαλψης για φώκιες , με στόχο τη διάσωση , περίθαλψη και επανένταξη στο φυσικό τους περιβάλλον τραυματισμένων ή ορφανών φωκιών. Το κέντρο άρχισε να λειτουργεί το 1990 με δωρεά της κινητής μονάδας εντατικής θεραπείας από το ολλανδικό κέντρο περίθαλψης φωκιών και τη μετεκπαίδευση βιολόγων της ΜΟm στην Ολλανδία.

ΛΥΚΟΣ



Ο λύκος θυμίζει πολύ ένα μεγάλο άγριο σκύλο. Το μήκος του σώματός του μπορεί να φτάσει το ενάμισι μέτρο και το βάρος του στα 60 κιλά. Η διάρκεια ζωής του φτάνει τα 16 χρόνια.
Η κατασκευή του λύκου, ψηλά πόδια ,φαρδύ πέλμα του επιτρέπουν να περπατά με άνεση στο χιόνι. Καθημερινά διανύει μεγάλες αποστάσεις για να βρει την τροφή του και μπορεί να αναπτύξει ταχύτητα 40-50 χιλιομέτρων.
Ο λύκος έχει εξελιχθεί ώστε να τρέφεται αποκλειστικά με σάρκες. Το κρανίο του είναι μεγάλο σε σχέση με το σώμα του. Το ζώο διαθέτει συνολικά 42 δόντια με χαρακτηριστικούς τους μεγάλους κυνόδοντες. Το δάγκωμά του έχει απίστευτη δύναμη.
Κοινό χαρακτηριστικό όλων των πληθυσμών του λύκου είναι η κοινωνική οργάνωση σε μικρές ή μεγάλες ομάδες (τις αγέλες). Οι αγέλες ποικίλουν στον αριθμό των ατόμων. Συνήθως αποτελούνται από 8-16 λύκων στην Ελλάδα ενώ αλλού φτάνει και τα 30 άτομα.
Πυρήνας της αγέλης είναι το αναπαραγωγικό ζευγάρι . Κάθε ζεύγος λύκων μένει μαζί για όλη του τη ζωή. Αρκετά συχνά μετά από άγρια μάχη τη θέση του ηττημένου αρσενικού παίρνει κάποιο άλλο. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται ουσιαστικά η αναπαραγωγή των πιο υγιών και δυνατών ατόμων.
Κάθε αγέλη κινείται σε αυστηρά καθορισμένη περιοχή . Το κυρίαρχο αρσενικό με ούρηση οριοθετεί την περιφέρεια της αγέλης. Μέσα στην περιοχή του κυνηγάει μεγάλα και μικρότερα οπληφόρα όπως ελάφια, αγριογούρουνα, ζαρκάδια, αγριόγιδα και τρωκτικά όπως λαγούς και ποντίκια. Σε περιοχές του πλανήτη όπου τα φυτοφάγα αυτά ζώα αφθονούν (Β. Αμερική) ο λύκος τρέφεται αποκλειστικά με αυτά.


Στις μεσογειακές χώρες ( συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας) ο λύκος λόγω έλλειψης άγριων θηραμάτων αναγκάζεται να επιτεθεί και σε κοπάδια από γιδοπρόβατα και σπανιότερα σε βοοειδή. Σε περίπτωση δε που το κοπάδι δεν μπορεί να γλιτώσει τότε οι λύκοι σκοτώνουν μεγάλο αριθμό αιγοπροβάτων. Αυτή η αντίδραση θεωρείται φυσιολογική δεδομένου ότι τα ζώα προσπαθούν να εξασφαλίσουν τροφή για μελλοντική κατανάλωση.
Οι λύκοι ζευγαρώνουν νωρίς την άνοιξη (Φεβρουάριο ως Απρίλιο). Μετά από εγκυμοσύνη 2 μηνών η λύκαινα γεννάει 3 - 7 μικρά. Σε δύο μήνες περίπου τα μικρά είναι σε θέση να φάνε κρέας.
Την ανατροφή των μικρών αναλαμβάνουν εκτός από τους γονείς και η υπόλοιπη αγέλη. Τα μικρά μένουν με τους γονείς τους για ένα χρόνο τουλάχιστο.

ΧΕΛΩΝΑ Caretta-caretta










Είναι ένα από τα 9 είδη θαλάσσιας χελώνας που υπάρχουν στον πλανήτη . Ζει σε όλες τις θάλασσες που φαίνονται στο χάρτη με κίτρινο χρώμα.
Η caretta-caretta είναι μετρίου μεγέθους χελώνα, το μέγεθος από το καβούκι της φτάνει τα 120 εκατοστά και το βάρος της τα 100 κιλά. Το στόμα της μοιάζει με ράμφος παπαγάλου και είναι έτσι κατασκευασμένο για να μπορεί να σπάσει τα σκληρά όστρακα και αρθρόποδα με τα οποία τρέφεται. Κάθε καλοκαίρι περισσότερες από 2.500 χελώνες caretta-caretta έρχονται να γεννήσουν τα αυγά τους στις παραλίες που φαίνονται στο χάρτη με κόκκινο χρώμα..
Οι χελώνες έρχονται κάθε χρόνο για όλη τους τη ζωή στο ίδιο μέρος να γεννήσουν τα αυγά τους. Αν για κάποιο λόγο χαθεί η παραλία που γεννούν θα χαθούν κι αυτές μαζί τους.
Οι θηλυκές αφού ζευγαρώσουν μέσα στο νερό και μάλιστα κοντά στο χώρο ωοτοκίας, παίρνουν το δρόμο προς την παραλία κάποιο βράδυ του καλοκαιριού από το Μάιο μέχρι το τέλος Αυγούστου.
Στη ζεστή αμμουδιά, ανοίγουν ένα λάκκο και γεννάνε γύρω στα 120 αυγά, που έχουν το σχήμα και το μέγεθος μπαλάκι του πινγκ-πονγκ, και μετά τα σκεπάζουν με άμμο. Αυτή η διαδικασία κρατάει περίπου μια ώρα . Μετά από 15 μέρες η χελώνα θα ξαναεπιστρέψει στον ίδιο χώρο να γεννήσει και πάλι περίπου 120 αυγά . Αυτό μπορεί να επαναληφθεί και τρίτη και τέταρτη φορά κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.
Έπειτα από 60 περίπου μέρες τα μικρά χελωνάκια θα βγουν από τη φωλιά τους και θα κατευθυνθούν προς τη θάλασσα που είναι το πιο φωτεινό σημείο μέσα στη νύχτα. Από τα θαλάσσια ρεύματα μεταφέρονται στο ανοικτό πέλαγος. Εκεί θα περάσουν τα πρώτα 20-30 χρόνια της ζωής τους μέχρι να ενηλικιωθούν.

Κίνδυνοι και... ελπίδες για την caretta caretta


Tα μικρά χελωνάκια από τις πρώτες στιγμές της ζωής τους αντιμετωπίζουν πολλούς κινδύνους.
Τα νεογέννητα χελωνάκια είναι φωτοτακτικά, δηλαδή κινούνται προς το πιο φωτεινό σημείο .
Σε μια παραλία το φωτεινότερο σημείο είναι η θάλασσα.
Αν όμως υπάρχουν έντονα τεχνητά φώτα από τη μεριά της παραλίας ( π.χ. νυχτερινά κέντρα ), τότε αποπροσανατολίζονται και κατευθύνονται προς αυτά με αποτέλεσμα να πεθάνουν από εξάντληση και αφυδάτωση.
Οι κίνδυνοι όμως δεν τελειώνουν εκεί. Υπολογίζεται ότι μόνο 1 έως 2 απ΄ αυτά που θα πέσουν στο νερό θα φτάσουν μέχρι την ενηλικίωση. Λόγω του μικρού μεγέθους τους γίνονται εύκολα λεία σε μεγάλα ψάρια και θαλασσοπούλια.
Όσο μεγαλώνουν οι χελώνες, οι κίνδυνοι μειώνονται. Όταν πλέον σχηματιστεί το σκληρό τους κέλυφος κινδυνεύουν μόνο από μεγάλα ψάρια , όπως ο καρχαρίας. Ο μεγάλος τους εχθρός όμως παραμένει ο άνθρωπος.


Παρ΄ όλο που δεν αποτελεί είδος διατροφής για το λαό μας συχνά πολλές χελώνες βρίσκουν το θάνατο μπλεγμένες σε δίκτυα ή από καμάκια ασυνείδητων ψαράδων.
Ένας άλλος μεγάλος κίνδυνος είναι η τουριστική εκμετάλλευση των παραλίων στις οποίες γεννούν οι χελώνες. Επειδή οι συγκεκριμένες παραλίες της νοτιοδυτικής Ελλάδας και Κρήτης βρίσκονται σε αναπτυγμένες τουριστικά περιοχές, η διατήρηση της παραλίας χωρίς οικοδομήματα βρίσκει αντιμέτωπους τους κατοίκους των περιοχών (ειδικά στη Ζάκυνθο που βρίσκεται και ο κυριότερος χώρος ωοτοκίας της χελώνας). Ειδικά στο παρελθόν οι αντιδράσεις συνοδεύτηκαν με πράξεις βίας και καταστροφής των φωλιών.

ΒΑΣΙΛΑΕΤΟΣ: ο σπανιότερος αετός της Ευρώπης χάνεται





Στην Ελλάδα ονομάζεται Βασιλαετός ή Αυτοκρατορικός Αετός. Στις Αγγλόφωνες χώρες Imperial Eagle, στις Γερμανόφωνες Kaiseradler. Η διεθνής του ονομασία στα Λατινικά, εξίσου εντυπωσιακή: Aquila heliaca, δηλ. αετός του ήλιου. Είναι από τα εντυπωσιακότερα αρπακτικά πουλιά της ηπείρου μας. Ανάμεσα στους Ευρωπαϊκούς αετούς (10 είδη) έρχεται τρίτος σε μέγεθος, μετά τον Θαλασσαετό και τον Χρυσαετό, και το άνοιγμα των φτερών του φτάνει τα δύο μέτρα.
Τα ενήλικα άτομα έχουν χρώμα κυρίως μαυριδερό-καφετί, με ωχρό-ασπροκιτρινωπό το επάνω μέρος του κεφαλιού, το σβέρκο και τα πλάγια του λαιμού. Επίσης στον κάθε ώμο έχει χαρακτηριστικό άσπρο "μπάλωμα" και η ουρά του είναι γκριζο-καφέ με στενές σκούρες ραβδώσεις και μία φαρδιά σκούρα μπάρα στην άκρη. Τα νεαρά άτομα είναι ανοιχτόχρωμα και πιο εντυπωσιακά, με βασικό χρωματισμό κοκκινωπό με σκούρα στίγματα, έχοντας ασπριδερό το πίσω μέρος της πλάτης και τα οπίσθια και σκούρες ραβδώσεις στην κοιλιά.
Αυτό το πραγματικό στολίδι της ορνιθοπανίδας μας συναντάται σε ανοιχτές στέπες, σε ξερότοπους και ακαλλιέργητα λιβάδια με ελάχιστα δένδρα και θάμνους, αλλά και σε επίπεδες καλλιεργημένες εκτάσεις, σε χαμηλό υψόμετρο. Η τροφή του αποτελείται κυρίως από θηλαστικά του αγρού και λιγότερο από σαύρες, ενώ δεν γυρίζει την πλάτη του και σε κάποιο ψοφίμι που ουσιαστικά αποτελεί ανέξοδη πηγή ενέργειας.
Για να βρει την τροφή του περιπολεί πετώντας σε μικρό ύψος, 10-20 μέτρα, ακολουθώντας τις καμπύλες του εδάφους. Εάν επισημάνει κάποιο τρωκτικό αντιδρά αστραπιαία, κλείνει τα φτερά του και πέφτει επάνω του με απίστευτη ταχύτητα. Σε μερικά μέρη τον ονομάζουν "Χελωνιάρη" γιατί σηκώνει τις χελώνες ψηλά και τις αφήνει να πέσουν στα βράχια να σπάσουν, οπότε κατεβαίνει και τις τρώει. Αυτή όμως η τεχνική ακολουθείται και από τον Χρυσαετό, αλλά και από τον Γυπαετό.
Η πληθυσμιακή κατάσταση του Βασιλαετού εμπνέει μεγάλη ανησυχία για το μέλλον του. Ενώ τον προηγούμενο αιώνα ήταν κοινός σε όλες τις ανοιχτές εκτάσεις της κεντρικής και νότιας Ευρώπης, σήμερα είναι ο πλέον σπάνιος αετός της ηπείρου και ο Ευρωπαϊκός του πληθυσμός ίσως είναι μικρότερος από 100 ζευγάρια για την ανατολική ράτσα και άλλα 60-80 ζευγάρια για την ράτσα της Ισπανίας. Χαρακτηριστικά, στην Βουλγαρία των αρχών του αιώνα υπήρχαν τουλάχιστον 2.000 πουλιά και όπως έλεγαν τότε, ήταν πολύ σπάνιο να βγεις στο ύπαιθρο της χώρας και να μη δεις έστω και ένα πουλί.

Η καταμέτρηση του 1979 υπολόγισε για την ίδια χώρα μόλις 3 ζευγάρια!

Στην Ευρωπαϊκή Ρωσία οι αριθμοί του έχουν μειωθεί επίσης δραματικά ενώ στο ασιατικό μέρος της χώρας βρίσκονται σε καλύτερη κατάσταση (από την στιγμή όμως που κατέρρευσε η Σοβιετική Ένωση, η λαθροθηρία είναι ανεξέλεγκτη και κανείς δεν γνωρίζει την πραγματική κατάσταση όχι μόνο των Βασιλαετών αλλά και άλλων ευαίσθητων ειδών). Ελάχιστα πουλιά υπάρχουν στην Τσεχία-Σλοβακία, Ουγγαρία, πρώην Γιουγκοσλαβία, Ρουμανία και Τουρκία. Υπάρχει εκτίμηση ότι ο παγκόσμιος πληθυσμός αυτού του είδους ίσως αριθμεί λιγότερα από 1000 ζευγάρια! Στην Κύπρο το 1993 απόμεναν 1-2 ζευγάρια, ενώ το 1958 είχε γύρω στα 12. Το μόνο γνωστό πουλί σήμερα βρίσκεται σε μία κλούβα στον ζωολογικό κήπο της Λευκωσίας. Οι ντόπιοι το ονομάζουν "Γεράκα" .
Στη χώρα μας έχουμε σήμερα 2-3 ζευγάρια, που βρίσκονται κυρίως στον νομό Έβρου και στη περιοχή των Πρεσπών. Αρκετά χρόνια πριν ήταν γνωστό ότι φώλιαζε και στην Πελοπόννησο. Στην δεκαετία του '40 υπήρχαν στη χώρα περίπου 25-40 ζευγάρια γνωστά, κυρίως στον νομό Θεσσαλονίκης! Αξίζει εδώ να αναφερθεί ότι κατά το 1952 ή 1953, σε εργασίες διαπλάτυνσης της εθνικής οδού Θεσσαλονίκης - Κιλκίς και κοντά στην συμπρωτεύουσα, κόπηκε συστάδα από μερικές δεκάδες τεράστιες άγριες λεύκες, που επάνω τους βρίσκονταν 4-5 φωλιές Βασιλαετών!

ΚΑΦΕ ΑΡΚΟΥΔΑ





Καφέ Αρκούδα


Για κάποιους πολιτισμούς η αρκούδα είναι σύμβολο αναγέννησης και παρθενογένεσης, γιατί κρύβεται στη φωλιά της στις αρχές του χειμώνα και εμφανίζεται πάλι την άνοιξη μαζί με τα μικρά της. Ζώο παρεξηγημένο, αφού παρά τις αντίθετες δοξασίες επιτίθεται μόνο αν βρεθεί σε θέση άμυνας, ζούσε κάποτε σε ολόκληρη τη γηραιά ήπειρο. Σήμερα η κατάσταση των πληθυσμών και των βιοτόπων της είναι ιδιαίτερα κρίσιμη σε πανευρωπαϊκό επίπεδο: τους τελευταίους δύο αιώνες η καφέ αρκούδα έχασε το 60% της επικράτειάς της και το 50% του πληθυσμού της. Το πιο εντυπωσιακό θηλαστικό του δάσους απειλείται πλέον με εξαφάνιση.

Βιολογία


Η καφέ αρκούδα (Ursus arctos) μπορεί να φτάσει τα 2,5 μέτρα μήκος και ζυγίζει πάνω από 200 κιλά. Ζει σε ορεινά και ημιορεινά δάση, όπου διανύει μεγάλες αποστάσεις ψάχνοντας για τροφή. Αν και είναι παμφάγο ζώο, δείχνει σαφή προτίμηση στις φυτικές τροφές και ιδιαίτερα στα άγρια φρούτα, τις ρίζες και τα μανιτάρια. Επίσης της αρέσει πολύ το μέλι. Το διαιτολόγιό της περιλαμβάνει ακόμη έντομα, αμφίβια και κτηνοτροφικά ζώα. Ο βηματισμός της είναι βαρύς και άχαρος, επειδή η αρκούδα περπατά στηριζόμενη σε ολόκληρο το πέλμα κινώντας ταυτόχρονα το μπροστινό και το πίσω πόδι κάθε πλευράς. Ευκίνητη παρά τον όγκο της, μπορεί να σκαρφαλώνει σε δέντρα, καθώς και να στέκεται στα πίσω πόδια της ανιχνεύοντας καλύτερα το χώρο γύρω και τρομάζοντας με το μέγεθός της κάθε υποψήφιο εχθρό.
Αντίθετα από ό,τι πιστεύεται, η καφέ αρκούδα γίνεται επικίνδυνη μόνο όταν νιώσει να απειλείται - ιδιαίτερα όταν θέλει να προστατέψει τα μικρά της. Σπανίως επιτίθεται σε μεγάλα ζώα, παρόλο που, αν χρειαστεί, έχει τεράστια δύναμη και μπορεί να τα σκοτώσει εύκολα.
Στις αρχές του χειμώνα αποτραβιέται σε προφυλαγμένα μέρη, όπως σε κουφάλες δέντρων και σε σπηλιές. Εκεί πέφτει σε λήθαργο, μειώνοντας τις λειτουργίες του σώματός της για 4-5 μήνες. Κατά την περίοδο αυτή τρέφεται από το λίπος που είχε μαζέψει στους ιστούς της όσο ήταν δραστήρια.
Είναι μοναχικό ζώο. Το αρσενικό και το θηλυκό συναντώνται μόνο στα τέλη της άνοιξης με αρχές του καλοκαιριού για να ζευγαρώσουν. Μετά από κυοφορία 7-9 μηνών, το θηλυκό γεννά ένα ή δύο μικρά. Κατά τη γέννησή τους τα μικρά αρκουδάκια είναι γυμνά και τυφλά, και ζυγίζουν μόλις 300-500 γραμμάρια.
Τα πρώτα δύο χρόνια της ζωής τους ακολουθούν παντού τη μητέρα τους, που τα φροντίζει με προσήλωση.


Απειλές

Οι ελληνικοί πληθυσμοί του είδους είναι οι σημαντικότεροι στις νότιες περιοχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης: υπολογίζεται ότι στη χώρα μας ζουν περίπου 150 καφέ αρκούδες. Δυστυχώς όμως και εδώ παρουσιάζουν μείωση. Έτσι, ενώ παλαιότερα η καφέ αρκούδα ζούσε σχεδόν σε όλη την ηπειρωτική Ελλάδα, σήμερα απαντάται στους κύριους ορεινούς όγκους της βόρειας και κεντρικής Πίνδου και της δυτικής Ροδόπης.


Αιτία είναι ο κατακερματισμός της γεωγραφικής ζώνης εξάπλωσης του ζώου και η μείωση των βιοτόπων του (εκτεταμένα δάση οξιάς, δρυός, μαυρόπευκου, ελάτου και ρομπόλου, σε υψόμετρο 800-2.000 μ.). Η διάνοιξη δρόμων, η κατασκευή φραγμάτων και η δημιουργία τουριστικών εγκαταστάσεων αλλοιώνουν, υποβαθμίζουν και κατακερματίζουν τους βιότοπους της αρκούδας, προκαλώντας όχληση στο ζώο και περιορίζοντας τις κινήσεις του για αναπαραγωγή και ανεύρεση τροφής.
Η αρκούδα προστατεύεται ρητά από την ελληνική και κοινοτική νομοθεσία. Ωστόσο το ισχύον νομικό πλαίσιο ελάχιστα εφαρμόζεται στην πράξη. Ένα πολύ μικρό ποσοστό των βιότοπων της αρκούδας έχουν χαρακτηριστεί εθνικοί δρυμοί ή μνημεία της φύσης, κι αυτοί όμως υπάρχουν μόνο στα χαρτιά, χωρίς να παρέχουν προστασία στο απειλούμενο είδος. Επιπλέον, αν και το κυνήγι του ζώου απαγορεύεται από το 1969, κάθε χρόνο 15-20 αρκούδες σκοτώνονται από ασυνείδητους. Η θανάτωση από πρόθεση αποτελεί την κύρια απειλή για την επιβίωση του ελληνικού πληθυσμού της αρκούδας. Ευτυχώς, τουλάχιστον, τείνει να εκλείψει το βάρβαρο φαινόμενο της σύλληψης και αιχμαλωσίας του σπάνιου θηλαστικού από «αρκουδιάρηδες».

ΑΠΕΙΛΟΥΜΕΝΑ ΕΙΔΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ


Η ζωή στον πλανήτη μας, από την εμφάνισή της μέχρι σήμερα, έχει περάσει από διάφορα στάδια εξέλιξης. Μέρος αυτής της εξελικτικής διαδικασίας αποτελεί και η εξαφάνιση ορισμένων ειδών όταν αυτά δεν μπορούν να προσαρμοστούν στο περιβάλλον τους. Ενώ όμως τα τελευταία διακόσια εκατομμύρια χρόνια ο ρυθμός εξαφάνισης των ειδών ήταν περίπου 90 είδη ανά αιώνα, σήμερα υπολογίζεται σε 140 είδη την ημέρα! Κάποια από αυτά δεν έχουμε καν προλάβει να τα γνωρίσουμε. Όταν χάνονται, παίρνουν μαζί τους ένα κομμάτι της γενετικής και εξελικτικής ιστορίας εκατοντάδων χρόνων, που θα μπορούσε να αποτελέσει πολύτιμη πηγή γνώσεων για τον άνθρωπο. Δυστυχώς, τα αίτια αυτής της φθίνουσας πορείας είναι ανθρωπογενή.

Απειλές


Η κυριότερη απειλή για τα ζώα και τα φυτά είναι η καταστροφή των βιοτόπων τους. Χαρακτηριστική περίπτωση ανθρώπινης επέμβασης στη φύση που μπορεί να οδηγήσει σε αφανισμό κάποια είδη, είναι τα μεγάλα αναπτυξιακά έργα. Η δημιουργία π.χ. ενός φράγματος μπορεί να αλλάξει τόσο δραματικά το περιβάλλον, ώστε πολλά είδη φυτών και ζώων της συγκεκριμένης περιοχής να μην κατορθώσουν να προσαρμοστούν. Αν μάλιστα τα είδη αυτά είναι σπάνια και έχουν περιορισμένους πληθυσμούς, τότε κινδυνεύει να χαθεί το είδος στο σύνολό του. Για παράδειγμα, αν ξεσπούσε πυρκαγιά στο δάσος των Παπάδων στη Β Εύβοια, το μόνο μέρος στον κόσμο όπου φυτρώνει η ευβοϊκή δρυς (Quercus euboica), το συγκεκριμένο είδος δέντρου θα χανόταν για πάντα. Για το λόγο αυτόν, συχνά οι επιστήμονες επικεντρώνουν την προσοχή τους στα ενδημικά και σπάνια είδη. Η χώρα μας, ένας παράδεισος βιοποικιλότητας, διαθέτει τεράστιο αριθμό ειδών, από τα οποία πολλά είναι ενδημικά και σπάνια. Σοβαρή απειλή για τα ζώα και τα φυτά αποτελεί και η αλλοίωση της γενετικής σύστασής τους λόγω της εκμετάλλευσής τους από τον άνθρωπο. Τα φυτά και τα ζώα που χρησιμοποιούνται σήμερα στη γεωργία και την κτηνοτροφία παρουσιάζουν σημαντικές διαφορές σε σχέση με τα άγρια είδη από τα οποία προήλθαν, αφού ο άνθρωπος τα έχει «βελτιώσει» με στόχο τη μεγιστοποίηση της παραγωγής. Οι νέες ποικιλίες έχουν με τον καιρό εκτοπίσει τελείως τις φυσικές και αντιμετωπίζουν συχνά προβλήματα προσαρμογής - με αποτέλεσμα να είναι συνεχώς απαραίτητη η χρήση φυτοφαρμάκων, ορμονών και ζιζανιοκτόνων.

ΑΠΕΙΛΟΥΜΕΝΑ ΕΙΔΗ ΣΕ ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ


Απειλούνται με εξαφάνιση εκατομμύρια είδη λόγω της κλιματικής αλλαγής


Μέχρι το 2050 εξαιτίας της αλλαγής του κλίματος, λόγω της παγκόσμιας θέρμανσης, θα μπορούσε να εξαφανιστεί μέχρι και το ένα τέταρτο των χερσαίων ζώων και φυτών, δηλαδή 1.000.000 είδη, προειδοποιεί μια διεθνής ερευνητική ομάδα από 8 χώρες, σε μια έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature.
Έτσι θεωρούν ότι οι περικοπές των αερίων του θερμοκηπίου και η αποθήκευση του του διοξειδίου του άνθρακα, του σπουδαιότερου από τα αέρια, θα μπορούσε να σώσει μερικά από την εξαφάνιση.
Ο Δράκων του Δάσους: ένα ερπετό που ζει στην Αυστραλία αναμένεται να χαθεί.
Στο συμπέρασμα αυτό κατέληξε η σημαντικότερη σχετική μελέτη που έχει πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα και η οποία δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση Nature. Αφορά δε 1.103 είδη φυτών, θηλαστικών, πουλιών, ερπετών, βατράχων, πεταλούδων και άλλων εντόμων που ζουν σε έξι περιοχές - Ευρώπη, Νότια Αφρική, Αυστραλία, Βραζιλία, Μεξικό και Κόστα Ρίκα.
Όμως, οι επιστήμονες διευκρινίζουν ότι τα μοντέλα στους υπολογιστές που χρησιμοποίησαν στην μελέτη δεν είναι απόλυτα ακριβή.
Η απειλή για τα χερσαία είδη από την υπερθέρμανση του πλανήτη είναι πολύ μεγαλύτερη απ' όσο είχαμε ως τώρα συνειδητοποιήσει, υπογραμμίζουν οι επιστήμονες. Είναι η πρώτη φορά που διατυπώνεται μια τόσο κατηγορηματική εκτίμηση και τα συμπεράσματα της μελέτης αυτής θα σοκάρουν ακόμη και τους ειδικούς εκείνους του περιβάλλοντος, που είναι συνηθισμένοι στα σενάρια καταστροφής.
Αναφέρουν, όμως, ότι η διεθνής κοινότητα πρέπει να λάβει άμεσα μέτρα για να περιορίσει τις εκπομπές των αέριων ρύπων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου.
"Ήδη βλέπουμε βιολογικές κοινότητες να αντιδρούν ταχύτατα στην αύξηση της θερμοκρασίας", αναφέρει ο Chris Thomas του Πανεπιστημίου του Leeds στη Βρετανία, κύριος ερευνητής της ομάδας.
Και συνέχισε πως η οικολογική καταστροφή μπορεί να αποφευχθεί μόνον αν υιοθετηθούν άμεσα οι λεγόμενες πράσινες τεχνολογίες και γίνουν ενέργειες για να εξαλειφθεί το διοξείδιο του άνθρακα από την ατμόσφαιρα.
"Η μελέτη αυτή θα αιφνιδιάσει πολύ κόσμο", δήλωσε.
"Εδώ και μερικά χρόνια, επιστήμονες λένε πως η κλιματική αλλαγή μπορεί να οδηγήσει στην εξαφάνιση μερικών ειδών, αλλά μέχρι τώρα δεν υπήρχε αριθμητική ανάλυση για τις διαστάσεις που είναι πιθανό να πάρει. Δεν είχαμε ιδέα αν θα οδηγούσε στην εξάλειψη λίγων ειδών ή ενός πραγματικά σημαντικού αριθμού. Η μελέτη αυτή δείχνει το δεύτερο και η κατάσταση είναι εξαιρετικά ανησυχητική".
Οι επιστήμονες υπολόγισαν την επίδραση της ανόδου της θερμοκρασίας σε καθένα από τα είδη αυτά χρησιμοποιώντας τα τρία μελλοντικά σενάρια που προτείνει η Διακυβερνητική Επιτροπή του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC), η οποία υπολόγισε την ελάχιστη, τη μέση και τη μέγιστη αύξηση της παγκόσμιας μέσης θερμοκρασίας από 0,5 ώς 3 βαθμούς Κελσίου μέχρι το 2050.
Στη συνέχεια χρησιμοποίησαν υπολογιστικά μοντέλα για να προβλέψουν τις μετακινήσεις 1.103 ζωικών και φυτικών ειδών σε πέντε περιοχές -Μεξικό, Αυστραλία, Βραζιλία, Νότιος Αφρική και Ευρώπη.
Τα μοντέλα έδειξαν ότι, ανάλογα με την αύξηση της θερμοκρασίας, το 15 έως 37 τοις εκατό των ειδών που εξετάστηκαν θα έχουν εξαφανιστεί ή θα οδεύουν προς εξαφάνιση έως το 2050. Το μέσο από τα τρία σενάρια θα οδηγούσε σε εξάλειψη το ένα τέταρτο των ειδών.
Η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη θα ωθήσει τα περισσότερα είδη προς τους πόλους ή ψηλότερα στα βουνά, αλλά για πολλά αυτό θα είναι αδύνατο. Και οι περιοχές που θα έχουν στη διάθεσή τους εκείνα που θα μπορέσουν να μετακινηθούν πιθανόν να είναι τόσο περιορισμένες ώστε να καταστεί αδύνατη η συντήρηση του πληθυσμού τους.
Στη Γη εκτιμάται ότι υπάρχουν 14 εκατομμύρια είδη ζώων και φυτών. Η Κόκκινη Λίστα της Παγκόσμιας Ένωσης Προστασίας του Περιβάλλοντος (IUCN) περιλαμβάνει φέτος περίπου 12.000 ζώα και φυτά που βρίσκονται σε κίνδυνο.
Ο Λι Χάνα, υφηγητής στο Κέντρο Εφαρμοσμένης Βιοποικιλότητας της Ουάσιγκτον, δήλωσε ότι ο συνδυασμός της απώλειας φυσικών οικοσυστημάτων και της υπερθέρμανσης του πλανήτη θα σημάνει ότι δεν θα υπάρχουν ασφαλή καταφύγια ακόμη και για μερικά από τα περισσότερο προστατευόμενα είδη.
"Αυτή η μελέτη καθιστά σαφές ότι η κλιματική αλλαγή είναι η πιο σημαντική νέα απειλή που μπορεί να επιφέρει εξαφανίσεις ειδών αυτό τον αιώνα, συνέχισε ο ίδιος.
"Ο συνδυασμός της απώλειας οικοσυστημάτων, που ήδη αναγνωρίζεται ως η μεγαλύτερη μεμονωμένη απειλή για τα είδη, και η κλιματική αλλαγή είναι πιθανό να καταστρέψουν την ικανότητα των ειδών να μετακινούνται και να επιβιώνουν".
Απειλούνται άμεσα
1. Από τα πλέον 400 είδη πεταλούδας της Αυστραλίας, από τα οποία σχεδόν 200 ζουν μόνο στην ήπειρο αυτή, μόνο τρία είναι πιθανό να επιβιώσουν στα σημερινά οικοσυστήματα. Περισσότερα από τα μισά πιθανόν να εξαφανιστούν.
2. Η μοναδική σαβάνα Σεράδο της Βραζιλίας αντιμετωπίζει την καταστροφή, καθώς κινδυνεύει με εξαφάνιση το 45% των ενδημικών φυτών της -περίπου 2.000 είδη.
3. Στην Ευρώπη, η μελέτη προβλέπει πως θα εξαφανιστεί το 25% των πτηνών αν ισχύσει το σενάριο της IPCC με τη μέγιστη θερμοκρασία.
4. Στην έρημο Τσιουάουα του Μεξικού, η καταστροφή θα είναι ιδιαίτερα εκτεταμένη επειδή τα απειλούμενα είδη θα πρέπει να ταξιδέψουν μεγάλες αποστάσεις για να φτάσουν σε ψυχρότερα κλίματα.
5. Στην περιοχή του Ακρωτηρίου της Νότιας Αφρικής, οι επιστήμονες προβλέπουν ότι θα εξαφανιστεί το 30 ώς 40% των Proteaceae, μιας οικογένειας ανθοφόρων φυτών που περιλαμβάνει το εθνικό άνθος της Νότιας Αφρικής, τη βασιλική protea.
6. Ένα Βραζιλιάνικο δέντρο η Virola sebifera.
7. Ένα πουλί που ζει μόνο στη Σκωτία,
Οι μεγάλες εξαφανίσεις των ειδών
Η πρώτη μεγάλη εξαφάνιση σημειώθηκε πριν από περίπου 440 εκατομμύρια χρόνια, στο τέλος της Ορδοβίσιας περιόδου, εξαιτίας της μεγάλης πτώσης της θερμοκρασίας και της μείωσης της στάθμης της θάλασσας.
Η δεύτερη εξαφάνιση συνέβη στη διάρκεια της Δεβόνειας, πριν από 390 εκατομμύρια χρόνια και αποδίδεται και αυτή στην πτώση της θερμοκρασίας.
Το τρίτο κύμα εξαφάνισης έγινε στη διάρκεια της Πέρμιας περιόδου, όπου εξαφανίστηκε περίπου το 95% των θαλάσσιων οργανισμών και το 70% των χερσαίων. Κατά πάσα πιθανότητα, στην περίπτωση αυτή, ο αφανισμός συντελέστηκε εξαιτίας της ανακατασκευής του φλοιού της Γης που οδήγησε στην αλλαγή του κλίματος και τον σχηματισμό της υπερηπείρου Παγγαίας.
Το τέταρτο κύμα αφανισμού καταγράφηκε στη διάρκεια του Τριαδικού, δηλαδή πριν από 220 εκατομμύρια χρόνια.
Το πέμπτο και πιο γνωστό λόγω της εξαφάνισης των δεινοσαύρων παρατηρήθηκε πριν από 65 εκατομμύρια χρόνια. Πολλοί ειδικοί αποδέχονται ως αιτία για την πρόκληση της πέμπτης κατά σειρά καταστροφής την πρόσκρουση στον πλανήτη μας ενός αστεροειδούς. Από εκείνη την καταστροφή επιβίωσε περίπου το 12% των ειδών.
Αλλά οι ειδικοί είδαν ότι ύστερα από τα πέντε κύματα μαζικού αφανισμού που σημειώθηκαν, η βιοποικιλότητα μπόρεσε να ανακάμψει έστω και αρκετά εκατομμύρια χρόνια αργότερα επειδή υπήρχαν οι μηχανισμοί αποκατάστασης του περιβάλλοντος.
Τώρα οι επιστήμονες αναμένουν το έκτο κύμα εξαφάνισης και οι προβλέψεις είναι δυσοίωνες. Οι αιτίες όμως για το νέο κύμα εξαφάνισης θα είναι διαφορετικές. Ο έκτος μαζικός αφανισμός θα προκληθεί - σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις - εξαιτίας της καταστροφής των φυτών και των οικοτόπων των ζώων από την ανθρωπογενή δραστηριότητα.
Οι ειδικοί αναφέρουν ότι κατά μέσον όρο την ημέρα εξαφανίζονται 40 είδη χλωρίδας και πανίδας σε όλη τη Γη. Αν αυτό συνεχιστεί τότε θα χρειαστούν περίπου 16.000 χρόνια - διάστημα παρά πολύ μικρό στο πλαίσιο του γεωλογικού χρόνου - για να εξαφανιστεί το 96% των ειδών που υπάρχουν σήμερα.
Ενδεικτικό είναι ότι ο χρόνος παραμονής στη Γη των θηλαστικών και των πουλιών που παρατηρούμε σήμερα έχει μειωθεί στα 10.000 χρόνια, ενώ πολύ παλαιότερα ο αριθμός αυτός ήταν από 100 έως 1.000 φορές μεγαλύτερος. Εφόσον η ανθρωπογενής δραστηριότητα συνεχίσει την καταστροφική της επέκταση στο περιβάλλον, τότε ο χρόνος εμφάνισης στη Γη των διάφορων ειδών θηλαστικών και πτηνών δεν θα υπερβαίνει τα 400 χρόνια.
Τα μέχρι τώρα ταξινομημένα έμβιων οργανισμών στη Γη φτάνουν τα 2 εκατομμύρια είδη. Ο αριθμός τους φυσικά είναι πολύ μεγαλύτερος και ανάλογα με διάφορες εκτιμήσεις ποικίλλει από 5 έως και 100 εκατομμύρια είδη. Υπολογίζεται ότι το 90% έως και το 99% των ειδών που υπήρχαν στη Γη από την εποχή της δημιουργίας της μέχρι σήμερα έχουν εξαφανιστεί. Το ποσοστό αυτό φαίνεται να ισοδυναμεί με περίπου 5 δισεκατομμύρια είδη. Ο αποδεκατισμός των ειδών εξαιτίας του ανθρώπου καλπάζει τα τελευταία χρόνια και το μέλλον φαντάζει δυσοίωνο αν αναλογιστούμε ότι ο ανθρώπινος πληθυσμός αυξάνεται κάθε χρόνο με τον ρυθμό των 100 εκατομμυρίων γεννήσεων.
Αντίστοιχες εκτιμήσεις δεν έχουν γίνει για τους πληθυσμούς των ασπόνδυλων οργανισμών αλλά οι ειδικοί συμφωνούν πως δεν θα μείνουν ανεπηρέαστα από την υποβάθμιση των βιοτόπων τους και τις μεγάλης εμβέλειας κλιματικές αλλαγές.

ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ, ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ


ΑΝΑΚΥΚΛΩΝΟΥΝ ΧΑΡΤΙ ΚΑΙ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ:


Ρίχνουν τα άχρηστα χαρτιά και τα άδεια κουτιά των αναψυκτικών σε ειδικούς κάδους:
v 50% των μαθητών της Α’ τάξης
v 35% των μαθητών της Β’ τάξης
v 51% των μαθητών της Γ’ τάξης
v 46% επί του συνόλου των μαθητών του σχολείου
Περίπου οι μισοί από τους μαθητές ανακυκλώνουν χαρτιά και κουτιά αναψυκτικών. Παρ’ όλο που το συγκεκριμένο πρόγραμμα πραγματοποιείται για δεύτερη συνεχή χρονιά και προγράμματα επικεντρωμένα στην ανακύκλωση προηγούμενα χρόνια, η ιδέα της ανακύκλωσης δεν έχει βρει ακόμη το δρόμο της προς όλους.

ΑΝΑΚΥΚΛΩΝΟΥΝ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ:


Στο σπίτι τους ξεχωρίζουν τα χαρτιά και τα κουτιά των αναψυκτικών από τα υπόλοιπα απορρίμματα:
v 47% των μαθητών της Α’ τάξης
v 36% των μαθητών της Β’ τάξης
v 29% των μαθητών της Γ’ τάξης
v 38% επί του συνόλου των μαθητών του σχολείου
Λιγότεροι μαθητές ανακυκλώνουν στο σπίτι τους απ’ ότι στο σχολείο.
Με παραπέρα ανάλυση των απαντήσεων των μαθητών βγαίνουν τα εξής συμπεράσματα:

Από τους μαθητές της Α’ τάξης:
v 34% ανακυκλώνουν και στο σχολείο και στο σπίτι
v 16% μόνο στο σχολείο
v 13% μόνο στο σπίτι
v 37% ούτε στο σχολείο, ούτε στο σπίτι
v 63% συμμετέχουν στην ανακύκλωση, 37% όχι.

Από τους μαθητές της Β’ τάξης:
v 23% ανακυκλώνουν και στο σχολείο και στο σπίτι
v 12% μόνο στο σχολείο
v 13% μόνο στο σπίτι
v 52% ούτε στο σχολείο, ούτε στο σπίτι
v 48 συμμετέχουν στην ανακύκλωση, 52% όχι.

Από τους μαθητές της Γ’ τάξης:
v 25% ανακυκλώνουν και στο σχολείο και στο σπίτι
v 26% μόνο στο σχολείο
v 4% μόνο στο σπίτι
v 45% ούτε στο σχολείο, ούτε στο σπίτι
v 55% συμμετέχουν στην ανακύκλωση, 45% όχι.

Επί του συνόλου των μαθητών του σχολείου:
v 28% ανακυκλώνουν και στο σχολείο και στο σπίτι
v 18% μόνο στο σχολείο
v 10% μόνο στο σπίτι
v 44% ούτε στο σχολείο, ούτε στο σπίτι
v 56% συμμετέχουν στην ανακύκλωση, 44% όχι.

Με την ανάλυση αυτή καταλαβαίνουμε ότι περισσότεροι από τους μισούς μαθητές (56%) έχουν αναπτύξει μία θετική στάση απέναντι στην ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ των υλικών.

ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΝΟΥΝ:


Οι μαθητές που δεν ανακυκλώνουν αποδίδουν την στάση τους αυτή:
Ι. Στην άγνοιά τους γύρω από την ανακύκλωση:
v 3% των μαθητών της Α’ τάξης
v 5% των μαθητών της Β’ τάξης
v 3% των μαθητών της Γ’ τάξης
v 3% επί του συνόλου των μαθητών του σχολείου

ΙΙ. Στο ότι παρ’ όλο που γνωρίζουν αρκετά, δεν έχουν πεισθεί για την αναγκαιότητα της ανακύκλωσης:
v 17% των μαθητών της Α’ τάξης
v 9% των μαθητών της Β’ τάξης
v 11% των μαθητών της Γ’ τάξης
v 13% επί του συνόλου των μαθητών του σχολείου

Οι μαθητές της Α’ τάξης έχουν ενημερωθεί και συζητήσει για την ανακύκλωση κατά την διάρκεια των άλλων τάξεων και τα προηγούμενα χρόνια.Το γεγονός αυτό ίσως εξηγεί το ποσό για την αναγκαιότητα της ανακύκλωσης είναι σχεδόν διπλάσιο από το αντίστοιχο ποσοστό των άλλων τάξεων.

ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ


ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ


Ονομάζουμε την επαναφορά των χρήσιμων υλικών στο φυσικό και οικονομικό κύκλο.Περιλαμβάνει όλα τα μέτρα που έχουν σκοπό την ανάκτηση αυτών των υλικών και την προώθηση τους για την παραγωγή νέων προϊόντων.Είναι μία αλυσίδα ενεργειών που στοχεύουν
1. Στην φόρτιση του περιβάλλοντος με μικρότερες ποσότητες απορριμμάτων, εφ’ όσον ένα μέρος του βάρους των οικιακών απορριμμάτων αποτελεί ανακυκλώσιμα υλικά.
2. Στην εξοικονόμηση ενέργειας, πρώτων υλών και συναλλάγματος.Η απαιτούμενη ενέργεια για την παραγωγή ενός προϊόντος από πρώτη ύλη είναι πολλαπλάσια από ότι όταν αυτό παράγεται από παλιό υλικό π.χ στο γυαλί γίνεται οικονομία ενέργειας 30% ενώ στο αλουμίνιο μπορεί να φτάσει μέχρι 95%.Η οικονομία αυτή γίνεται πιο σημαντική με το δεδομένο ότι οι πρώτες ύλες εισάγονται από το εξωτερικό.



ΔΙΑΛΟΓΗ ΣΤΗΝ ΠΗΓΗ

Όταν η διαλογή των χρήσιμων υλικών γίνεται πριν τη συλλογή των απορριμμάτων λέγεται διαλογή στη πηγή και έχει το πρόσθετο πλεονέκτημα της μείωσης του κόστους συλλογής και μεταφοράς.Η διαλογή στη πηγή μπορεί να αφορά πολλούς τύπους υλικών όπως χαρτιά και χαρτοκιβώτια, γυαλιά, μέταλλα, ορισμένα πλαστικά, υφάσματα.
Προϋπόθεση για την επιτυχία του συστήματος διαλογή στη πηγή είναι η συμμετοχή των κατοίκων που θα διαχωρίζουν τα υλικά και θα τα αποθηκεύουν σε διαφορετικά δοχεία.Πολλές φορές είναι απαραίτητη η ευαισθητοποίηση του κοινού έτσι ώστε να πειστεί για τη χρησιμότητα της μεθόδου και να εφαρμόζει σωστά τη διαλογή.
Άλλη μία προϋπόθεση για τη λειτουργία του συστήματος είναι η ύπαρξη αγοράς για τα υπό ανάκτηση υλικά που θα αποφέρει κάποια έσοδα για να καλυφθούν οι δαπάνες.
Εκτός από τη διαλογή στη πηγή μπορεί να γίνει και διαλογή με μηχανικά μέσα μετά από τη φάση της συλλογής και μεταφοράς.Τα βασικά στάδια είναι ο τεμαχισμός, το κοσκίνισμα, ο μαγνητικός διαχωρισμός και ο αεροδιαχωρισμός.Έτσι, ξεχωρίζονται τα μέταλλα, τα γυαλιά, το χαρτί και τα πλαστικά ό,τι απομένει είναι η οργανική ουσία κατάλληλο για παραγωγή ζωοτροφής και λιπάσματος.



ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗ ΤΑΦΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ

Είναι η πιο απλή και οικονομικά πρόσφορη μέθοδος διάθεσης.Με τη μέθοδο αυτή τα απορρίμματα διαστρώνονται σε διαδοχικές στρώσεις μέχρι συνόλου πάχους 2,5-3μ.Κάθε καινούργια στρώση είναι καλό να εναποτίθεται αφού η θερμοκρασία της προηγούμενης στρώσης έχει κατέβει στη θερμοκρασία του εδάφους. Κάθε καινούργια στρώση πρέπει να καλύπτεται από κατάλληλο αδρανές υλικό τουλάχιστον 20εκ.(χώμα, άμμος κ.τ.λ.) Αυτή η επικάλυψη περιορίζει τη δυσο-σμία, τα έντομα, τα τρωκτικά και προστατεύει τα υλικά από αυτανάφλεξη.Οι χώροι υγειονομικής ταφής ή αλλιώς όπως ονομάζονται ΧΥΤΑ πρέπει να επιλέγονται σε κατάλληλες από υδρογεωλογική άποψη περιοχές. Στη διάρκεια λειτουργίας του χώρου πρέπει να γίνεται έλεγχος των στραγγισμάτων που προκύπτουν από την αποσύνθεση των απορριμμάτων και από τη διείσδυση στη μάζα τους των νερών της βροχής, για να μην ρυπαίνονται τα υπόγεια νερά και τα πηγάδια.